در طی چند دهه ی گذشته در بین جوامع بشری استفاده از گیاهان با کاربردهای مختلف از قبیل دارویی و صنعتی رشد روز افزونی داشته است. داروهای گیاهی برای درمان بسیاری از بیماری ها استفاده می شوند که در این بین زعفران(.Crocus sativus L) در زمره مهم ترین داروهای گیاهی است.زعفران از گیاهان بومی و ارزشمند ایران است که نقش قابل توجهی در وضعیت اقتصادی و اجتماعی مناطق خراسان جنوبی و مرکزی پیدا کرده است. تنها قسمت مورد استفاده زعفران،کلاله و ناحیه ی انتهایی خامه گل می باشد و سایر قسمت ها به عنوان ضایعات دور ریخته می شود. در این پژوهش، بررسی فیتوشیمیایی ضایعات زعفران مورد بررسی قرار گرفت.ضایعات زعفران در آبان ماه از مزرعه ای واقع در حومه شهرستان بیرجند(32o24’06.7”N 59o16’53.5”E)جمع آوری و به فریزر با دمای 15- درجه سانتی گراد منتقل شدند. استخراج عصاره از گلبرگ و پرچم گیاه زعفران با روش خیساندن و استفاده از امواج فرا صوت با سه حلال آب، اتانول و متانول انجام شد.در ادامه این بررسی حضور کربوهیدرات ها با چندین روش به اثبات رسید و شناسایی نوع کربوهیدرات های موجود در ضایعات زعفران با استفاده از کروماتوگرافی گازی- اسپکترومتری جرمی انجام گرفت. حضور دو قند D- آلوز و لوگلوکوسان با استفاده از GC-MS در ضایعات زعفران برای اولین بار به اثبات رسیدند.

مقدمه: استفاده از بیوسورفکتانت ها به دلیل مزایایی نظیر سمیت پایین، تخریب پذیری زیستی و مؤثر بودن آن ها در محدوده وسیعی از pH و دما افزایش چشمگیری داشته است. زیست پالایی استراتژی کاهش یا حذف ترکیبات نفتی با استفاده از میکروارگانیسم هایی است که توانایی تجزیه هیدروکربن های نفتی را با استفاده از تولید بیوسورفکتانت ها دارند. هدف از این تحقیق بررسی تولید بیوسورفکتانت و زیست پالایی نفت خام توسط باکتری جداسازی شده از لجن فعال پالایشگاه نفت اصفهان بوده است. مواد و روش ها: تشخیص تولید بیوسورفکتانت از روش های کمی و کیفی غربالگری مانند همولیز در محیط کشت آگار خوندار، روش های پراکنش نفت و فروپاشی روغن، سنجش فعالیت امولسیون کنندگی و کشش سطحی انجام شد. باکتری با آزمون های بیوشیمیایی و تعین توالی ژن 16S rRNA شناسایی شد. باقی مانده هیدروکربن های نفتی با استفاده از تجزیه و تحلیل به روش کروماتوگرافی گازی (GC-MS) آنالیز شد. نتایج: ﻧ ﺘ ﺎ ﻳ ﺞ ﺑ ﺮ رﺳ ﻲ ﻣ ﺎ ﻫ ﻴ ﺖ ﺑ ﻴ ﻮ ﺳ ﻮ رﻓ ﻜ ﺘ ﺎ ﻧ ﺖ ، ﺑ ا استفاده از روش های ﻛ ﺮ وﻣ اﺗ ﻮ ﮔ ﺮ اﻓ ﻲ ﻻ ﻳ ﻪ ﻧ ﺎ زک و طیف سنجی تبدیل فوریه مادون قرمز، ﻣ ﺸ ﺨ ﺺ کرد ﻛ ﻪ بیوسورفکتانت مورد نظر ازﻧ ﻮ ع رامنوﻟ ﻴ ﭙ ﻴ ﺪ ی است. جدایه باکتریایی مورد نظر سودوموناس شناسایی شد. در این پژوهش، باکتری سودوموناس جداسازی شده از لجن فعال پالایشگاه نفت اصفهان، قادر به تولید بیوسورفکتانت رامنوﻟ ﻴ ﭙ ﻴ ﺪ ی بود و کشش سطحی را تا 27 میلی نیوتن بر متر کاهش داد. تجزیه و تحلیل کروماتوگرافی گازی حذف 45/80 درصد هیدروکربن های نفتی را طی 20 روز توسط این جدایه نشان داد. متانوئیک اسید به مقدار 23 درصد از ترکیبات قابل توجه تولیدی بود. بحث و نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد که جدایه BA3 توانایی تولید بیشترین بیوسورفکتانت و همچنین تجزیه نفت خام را دارا بود. بنابراین این سویه پس از تأیید غیربیماری زا بودن، قابل استفاده در زیست پالایی، تجزیه نفت خام و رفع آلودگی های به وجود آمده در محیط زیست، توسط صنعت نفت است. همچنین متانوئیک اسید تولید شده به عنوان ماده آنتی-باکتریال در غذای دام کاربرد دارد.

مقدمه اسطوخودوس (Lavandula angustifolia)، گونه ای از خانواده نعناعیان بوده که اسانس آن دارای چندین فعالیت بیولوژیکی است؛ بنابراین در برخی از داروهای گیاهی مورد استفاده قرار می گیرد. فقدان مطالعه ای برای شناسایی اسانس اسطوخودوس و وجود شباهت در ویژگی های ظاهری آن با اسطوخودوس ایرانی (Nepeta menthoides) باعث سوء استفاده یا تقلب در محصولات آن شده است. هدف در این مطالعه ترکیب شیمیایی اسانس اسطوخودوس و اسطوخودوس ایرانی مورد ارزیابی قرار گرفت و همچنین سه داروی گیاهی تجاری اسانس اسطوخودوس در بازارهای ایران به عنوان بررسی تقلبات در این حوزه مورد بررسی قرار گرفت. روش بررسی اسانس های اسطوخودوس و اسطوخودوس ایرانی و نمونه های تجاری به روش تقطیر به دست آمد و ترکیب شیمیایی آنها توسط دستگاه کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی مورد ارزیابی قرار گرفت. پس از آن با روش های کمومتریک جهت شباهت سنجی و دسته بندی با روش آنالیز جزء اصلی (PCA) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نتایج نشان داد که هر سه داروی گیاهی تجاری با ادعای سازنده در مورد استفاده از اسانس اسطوخودوس مطابقت دارد و دو گروه بین نمونه ها تشخیص داده شد. نتیجه گیری تجزیه و تحلیل نتایج کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی با روش های کمومتریک به عنوان روش مهمی برای ارزیابی اسانس اسطوخودوس و اسطوخودوس ایرانی بر اساس نتایج این مطالعه در نظر گرفته شده است. بنابراین تلفیق روش های دستگاهی با روش های آماری ابزار دقیق و قدرتمندی را جهت شناسایی و گروه بندی گونه های مختلف گیاهی و فرآورده های آنها ایجاد می کند. متن کامل این مقاله به زبان انگلیسی می باشد. لطفا برای مشاهده متن کامل مقاله به بخش انگلیسی مراجعه فرمایید.لطفا برای مشاهده متن کامل این مقاله اینجا را کلیک کنید.

در این پژوهش یک روش معتبر و مؤثر برای آنالیز همزمان 24 نوع هیدروکربن آروماتیک چند حلقه ای در نمونه های نان بربری سنتی تنوری و فرپز (نیمه صنعتی) با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی گازی مجهز به آشکارساز طیف سنج جرمی راه اندازی گردید. آماده سازی نمونه بر اساس روش QuEChERS[1] انجام شد و روش تدوین شده پس از اعتبار سنجی برای آنالیز نمونه های نان به کار گرفته شد. برای بررسی اثر ماتریکس، شیب منحنی کالیبراسیون ترسیم شده با استانداردهای PAH در حلال خالص استونیتریل (calibration curve Solvent-based) و شیب منحنی کالیبراسیون اسپایک شده در نمونه ی بلانک (Spiked calibration curve) مقایسه شد. در بین 24 ترکیب آنالیز شده، 22 ترکیب (%91) دارای اثر ماتریکس افزایشی و 2 ترکیب (%8) دارای اثر ماتریکس کاهشی بودند. در نتیجه به منظور غلبه بر اثر ماتریکس از منحنی کالیبراسیون اسپایک شده استفاده شد. شیب منحنی کالیبراسیون برای هر آنالیت در دامنه ی غلظت ng/g 500-10 به صورت خطی، با ضریب همبستگی (R2) 999/0-990/0 بود. حد تشخیص (LOD) و حد تعیین مقدار (LOQ)، به ترتیب ng/g 49/1-14/0 و ng/g 91/4-46/0 محاسبه گردید. میانگین درصد بازیافت در سه سطح اسپایک (ng/g 200، 50، 25) در سه روز متوالی (3 تکرار در هر روز) با دامنه 111-86 درصد و انحراف استاندارد نسبی 57/11-85/2 (RSD<20%) بود. نتایج آنالیز نمونه های نان با روش معتبر شده نشان داد که در 9 نمونه (45%) نان بربری تنوری سنتی، ترکیب نفتالن با میانگین ng/g89/1± 34/46 ردیابی شد و در نان های بربری فرپز هیچ ترکیبی ردیابی نشد. تمامی مقادیر مثبت شناسایی شده از حدود قانونی اتحادیه اروپا برای غذاهای فرایند شده بر پایه غلات (1. 0 ng/g) بیشتر بود. نتایج نهایی نشان داد که تماس با حرارت مستقیم شعله گاز در نان بربری می تواند سبب ایجاد ترکیبات آروماتیک شود.

گیاه سرخارگل (Echinacea purpurea) به عنوان ضدعفونی کننده، تقویت کننده سیستم ایمنی، ضدمیکروبو آنتی اکسیدانبه کار می رود. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی خاصیت آنتی اکسیدانی و ضدمیکروبی عصاره گیاه سرخارگل بود. در این پژوهش استخراج عصاره هیدروالکلی از اندام هوایی به روش غرقابی و با کمک حمام اولتراسونیک انجام شد. خاصیت آنتی اکسیدانی، فنول کل و DPPH(2, 2-diphenyl-1-picrylhydrazyl) اندازه گیری و خاصیت ضدمیکروبی عصاره گیاه با استفاده از روش انتشار چاهک بررسی شد. شناسایی اجزای عصاره با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی گازی (Gas chromatography-mass) GC-MS انجام شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و با آزمون های آماری دانکن تجزیه و تحلیل شدند. عصاره گیاه از ترکیبات فنولی خوبی برخوردار بود و DPPH عصاره در غلظت های (22/0، 25/0، 27/0، 31/0، 35/0، 41/0، 5/0) آزمایش شد وغلظت 50 IC (Half maximal inhibitory concentration) نشان دهنده درصد بازدارندگی مناسب این عصاره بود. قطر هاله عدم رشد (میانگین و انحراف معیار) استافیلوکوکوس اورئوس 24/1 ±,67/4، اشریشیا کولای 84/0 ±,11/3 و آسپرژیلوس نایجر 89/0 ±,78/1 میلی متر برآورد شد. کروماتوگرافی گازی در مجموع 38/81 درصد اجزای عصاره را شناسایی کرد که بیشترین ترکیبات جرماکرن دی (67/21 درصد)، پاراسیمن (53/5 درصد) و آلفا هومولن (89/4 درصد) بودند. نتایج این پژوهش نشان دادکه عصاره گیاه سرخارگل از اثرات آنتی اکسیدانی و ضد میکروبی برخوردار می باشد.

در این پژوهش، ترکیبات شیمیایی موجود در مواد استخراجی ساقه سه رقم مختلف برنج هاشمی، امراللهی و ندا در شالیزارهای استان مازندران با استفاده از کروماتوگرافی گازی-طیف سنجی جرمی مورد بررسی قرار گرفت. نمونه های برنج بر اساس استاندارد TAPPI به آرد تبدیل شده و از روش سوکسله و با استفاده از حلال استن جهت تعیین مواد استخراجی استفاده گردید. ترکیبات شیمیایی موجود در مواد استخراجی توسط روش کروماتوگرافی گازی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که 8 ترکیب برای رقم های امرالهی و هاشمی و 14 ترکیب برای رقم ندا شناسایی شد که فراوان ترین مقدار ترکیبات شیمیایی موجود در مواد استخراجی ساقه برنج با رقم های امرالهی، هاشمی و ندا به ترتیب مربوط به ان-بوتیل فرمامید، 4-هیدروکسی-4-متیل-2-پنتانون و 2-پنتانون است. سه ترکیب بنزن، تتراد کان و 1-2 بنزن دی کربوکسیلک اسید ترکیبات مشترک در ساقه سه رقم برنج مورد مطالعه بود. به طوری که مقدار سه ترکیب اخیر در رقم هاشمی نسبت به سایر ارقام بیشتر بود. علاوه بر سه ترکیب یاد شده، ترکیب 4-هیدروکسی-4-متیل-2-پنتانون در رقم های امراللهی و هاشمی مشترک بوده که درصد این ترکیب در رقم هاشمی بیشتر از رقم امراللهی است. همچنین دو ترکیب اسید استیک و ان-هگزادکانوئیک در ارقام هاشمی و ندا مشترک است. ترکیب مشترک در مواد استخراجی ساقه برنج با ارقام امراللهی و ندا وجود نداشته است.

یکی از ظروف شیشه ای دوران اسلامی، ظروفی با بدنه استکانی میان باریک یا گلابی شکل با کف گرد و دارای آبریز بلند لوله ای شکل هستند که کمتر شناخته و مطالعه شده اند. سه کاربرد برای این گونه ظروف پیشنهاد شده است. بادکش یا شاخ حجامت در پزشکی، انبیق در آزمایش های شیمیایی یا کیمیاگری و یا ظرفی که در داروسازی و تولید مواد آرایشی و عطرسازی، برای ترکیب مواد و انتقال از طریق لوله آن به دارودان یا عطردان یا ظرف ویژه مواد آرایشی به کار می ر فته است. به نظر می رسد که اگر ظرف از دهانه بر روی زمین نهاده شود و لوله آن در جهت مخالف بدنه کاملا به بالا خمیده و بلندتر از بدنه باشد، می توان کاربرد آن را بادکش یا شاخ حجامت و یا ظرف ترکیب دارو، مواد آرایشی و عطر، پیشنهاد کرد و اگر لوله آن کاملا کشیده و عمود به بدنه و یا اندکی خمیده باشد، می تواند هر سه کاربرد یاد شده را برای آن فرض کرد. تا حدودی، شرح و تصاویر متون دوره اسلامی در شناخت کاربرد این ظروف راه گشا هستند. از آنجا که تاکنون به ویژه در ایران، هیچ گاه نهشته های درون چنین ظروفی، تجزیه و تحلیل نشده تا عملا روشن شود چه کاربردی داشته اند، برای نخستین بار، این فرآیند در مورد یکی از این گونه ظروف که دارای لوله کشیده است و در مخزن موزه آبگینه ها و سفالینه های ایران نگهداری می شود، با روش کروماتوگرافی گازی کوپل شده با طیف سنج جرمی ((GC-MS انجام گرفت که موفق به ردیابی بقایای مواد طبیعی نظیر تیمول و کارواکرول گردید که این مواد از اجزا اصلی تشکیل دهنده اسانس های طبیعی نظیر آویشن و مرزه می باشند و در بسیاری از عرقیجات قابل تشخیص هستند، این ظرف، به عنوان انبیق برای تقطیر و استخراج مواد فرار گیاهی و روغنی در داروسازی، تولید مواد آرایشی و عطرسازی، به کار رفته است.

طیف سنج جرمی دستگاهی است که از نمونه مورد نظر یون ایجاد کرده و سپس یون های ایجاد شده را بر اساس نسبت جرم به بار در فاز گازی از هم جدا می کند. منشا تکنیک طیف سنج جرمی به مطالعات جی جی تامپسون و دانشجویش اف دبلیو آستون در قرن گذشته بر می گردد. امروزه طیف سنجی جرمی یک روش بسیار حساس برای بررسی ساختاری بیومولکول ها است. در حال حاضر هر طیف سنج جرمی شامل: یک منبع یونی جهت ایجاد یون ها از نمونه، یک یا چند آنالیزور جرمی جهت جدا سازی یون ها بر اساس نسبت جرم به بار، یک آشکارساز جهت ثبت تعداد یون های خارج شده از آخرین آنالیزور و یک کامپیوتر جهت پردازش داده ها و ایجاد طیف و کنترل دستگاه از طریق مکانیزم باز خورد (فیدبک؛ کامپیوتر با توجه به عملکرد هر کدام از اجزاء به کنترل و تنظیم هر جزء می پردازد). در واقع طیف سنجی جرمی پپتیدها و پروتئین ها متکی بر تکنیک های یونیزاسیون ملایم است که یون های سالم گازی از مولکول های زیستی ایجاد می کنند. دو تکنیک یونیزاسیون ملایم الکترواسپری (ESI) و Matrix-assisted laser desorption ionisation(MALDI)  به طور گسترده برای بررسی پروتئین ها استفاده می شوند. دو روش اصلی برای شناسایی پروتئین ها به استفاده از طیف سنج جرمی وجود دارد. روش کلاسیک پروتئومیکس شامل جداسازی مخلوط پروتئینی بوسیله ژل الکتروفورز دو بعدی (2DE) و سپس هضم پروتئین در ژل و انگشت نگاری جرم پپتیدی (Peptide Mass Fingerprintin, PMF) بوسیله طیف سنج MALDI-TOF است. در این روش پروتئین ها بوسیله مقایسه فهرست جرم پپتیدهای حاصله با فهرست جرم پپتیدهای حاصل از هضم تئوریکی پروتئین های موجود در بانک های اطلاعاتی شناسایی می شوند. روش دیگر شامل انجام طیف سنجی جرمی متوالی (MS\MS) و بدست آوردن توالی کوتاه آمینواسیدی (توالی نشانمند) و جستجو در بانک های اطلاعاتی با استفاده ازاین توالی کوتاه است. طیف سنج جرمی را همچنین می توان برای تعیین نوع و محل تغییرات پس از ترجمه بر روی یک پروتئین خالص بکار برد.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

متن کامل این مقاله به زبان انگلیسی می باشد، لطفا برای مشاهده متن کامل مقاله به بخش انگلیسی مراجعه فرمایید.لطفا برای مشاهده متن کامل این مقاله اینجا را کلیک کنید.